مهارت جرات ورزی و مهارت ابراز وجود
آیا معنای جرات ورزی را می‌دانید؟
شما هم بر خلاف نظر شخصی با برخی درخواست ها موافقت میکنید؟
آیا می‌دانید جرات ورزی نقش مهمی در موفقیت دارد؟
یا به عنوان مثال بعضی وقتا میبنید در مهمانی ها یا در جمع های دیگر افرادی هستند که میخواهند خودشان را بزرگ جلوه بدهند و یا دیگران را دست بندازند تا از این طریق شوخی کرده باشند یا قصد کوچیک کردن دیگران را دارند.
در همچه مواقعی ای اگر ما مهارت ابراز وجود یا جرات مندی نداشته باشیم و هنر بازخورد درست را بلد نباشیم، نمی توانیم از خودمان دفاع کنیم و اینجاست که طرف مقابل سو استفاده میکند و حتی افراد دیگر می توانند برداشت های اشتباهی درباره ما داشته باشند و این باعث میشه که خودمان را در معرض کاهش عزت نفس قرار بدهیم،یا اینکه رفتارهای نابجایی از ما سر بزند که باعث پشیمانی شود.
جرات ورزی یا ابراز وجود چیست؟
جرأت ورزی
جرات ورزی مهارت بسیار مهمی است. انسانی که قاطعانه و با جرات ورزی رفتار میکند در واقع عزت نفس و اعتماد به نفسش را پرورش میدهد.
جرأت ورزی یعنی اینکه ما به ارزش‌های خودمان احترام بگذاریم و به دنبال رفتارهایی باشیم که بتوانیم آنها را به شکل مناسب ابراز کنیم.
جراتمندی دفاع از حقوق خود می باشد به گونه ای که حقوق دیگران نادیده گرفته نشود.
بسیاری از مشکلاتی که در ارتباطات با افراد دیگر پیش می آید مثل کمرویی، خجالت، شرم، احساس تنهایی و ترس و اضطراب منشاء همه اینها در نبود و یا کمبود مهارت ابراز وجود، جراتمندی و قاطعیت ورزی است.
ابراز وجود باعث بیان توانمندی‌های بالقوه‌ی آدمی میشود و به خشنودی و رضایت از خویشتن و افزایش عزت نفس منجر می شود.
روانشناسان سبکهای ارتباطی انسانها را به سه دسته تقسیم کرده اند:
- منفعلانه
- قاطعانه
- پرخاشگرانه
سبک ارتباطی منفعلانه:
در این روش شما ممکن است رفتاری را نپسندید اما بدلیل خجالت یا رودروایسی و احترامی که نسبت به طرف مقابل دارید و علیرغم میل باطنی بپذیرد، حتی اگر باعث صدمه به خودتان باشد.
مثال :
دوست صمیمی شما در تماس تلفنی از شما درخواست میکند که همراه او به مهمانی که دعوت شده است بروید و شما دوست ندارید اما چون نمیتوانید رفتار قاطعانه داشته باشید درخواست او را می پذیرید و به خودتان می گویید اشکالی ندارد و وقت با ارزش خود را که می توانستید صرف کار مهمتری بکنید از دست می دهید.
سبک ارتباطی تهاجمی یا پرخاشگرانه:
در این روش فرد با رفتاری مواجع میشود که مطابق با میل و خواسته او نیست و خیلی زود خشمگین میشود و برخورد بسیار تندی از خود نشان میدهد که ممکن است کار را خرابتر از چیزی که هست پیش ببرد و بعد از مدتی پیشمان شود.
بعضی وقتها شیوه واکنش و نوع پاسخی که ما به دیگران می دهیم باعث احساس بی کفایتی، گناه یا تاسف در ما بوجود می آید.
سبک ارتباطی قاطعانه :
در این روش شما کاملا ماهرانه یاد گرفته اید که در مواقع مختلف چه رفتار یا عکس العملی با دیگران در ارتباطات خود داشته باشید که نه به خود و نه به دیگران صدمه بزنید و محترمانه در برخورد ها و رفتارها با قاطعیت و آنطور که مطابق با ارزش هایتان هست رفتار میکنید و ضرورتی نمی بینید که همیشه دلیل رفتارتان را برای دیگران توضیح بدهید.
مهارت ابراز وجود به چه معناست؟
ابراز وجود یا جرات ورزی یعنی ایستادن یا مقاومت برای آنچه که اعتقاد دارید.
ضعف در ابراز وجود به رفتاری انفعالی و افراط در ابراز وجود به رفتار تهاجمی تبدیل میشود.
اهمیت ابراز وجود و مهارت جرأت ورزی
- ابراز وجود باعث میشود ما در مذاکرات موفق تر باشیم و بتوانیم از حق خود دفاع کنیم.
- ابراز وجود باعث افزایش رضایت در زندگی و شغل ما می شود.
- ابراز وجود باعث افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس در ما می شود.
- ابراز وجود باعث میشود که برای خود و برای دیگران ارزش قائل بشویم.
- ابراز وجود باعث می شود فرد نیاز ها و درخواست های خود را بصورت آشکارا بیان کند.
- ابراز وجود کردن باعث می شود شخص اندیشه ها و احساسات خود را به شیوه ی مناسبی بیان کند و در قبال گرفتن حق خود ، بدون اینکه به کسی توهین کند یا کسی را نگران یا ناراحت کند ، توانمند باشد.
چگونه مهارت جرات ورزی را در خود تقویت کنید؟
- پافشاری و مقاومت در رد درخواست نامعقول دیگران
- نه گفتن را بیاموزید
- بیان درخواست قاطع، صریح و روشن از دیگران
- بیان شفاف و جرأتمندانه احساسات مثبت و منفی
ویژگی های افراد جرات ورز
- در روابط منفعل نیستند
- به خواسته های خود و دیگران احترام می گذارند
- اجازه نمی دهند دیگران از آنها سوء استفاده کنند
تفاوت جرات ورزی و پرخاشگری
پرخاشگری به معنی دفاع از خود به شیوه ای خصمانه و توهین آمیز است که فرد سعی می کند خواسته های خود را از طریق اعمال زور، توهین و تحقیر دیگران برآورده کند و بدتر از همه این که برای حقوق و خواسته دیگران هیچ اهمیتی قائل نشود.
اما جرات ورزی به معنی بیان خواسته خود به گونه ای است که هم حقوق خود و هم حقوق دیگران را رعایت کند.
قاطعیت و ابراز جرات مندی چه کمکی به ما می کند ؟
- مانع از پایمال شدن حقوق خود و دیگران شدن
- جلوگیری از رفتار نامعقول دیگران
- به رسمیت شناختن حقوق دیگران
- ایجاد تغییر در رفتار دیگران
- جلوگیری از رفتارهای پرخاشگرانه و غیر ضروری
چطور قاطعانه رفتار کنیم؟
- افکار و احساسات منفی را به شکلی سالم و مثبت بیان کنید
- هم با انتقاد و هم با تعریف و تحسین، به شیوه ای مثبت برخورد کنید
- برای خودتان و حق و حقوق تان ارزش قائل باشید
- نیازها و خواسته هایتان را بدانید و درخواست کنید که به آنها رسیدگی شود
- بپذیری که هر کس مسئول رفتار خودش است
- یاد بگیرید که هروقت لازم بود نه بگویید
ویژگی های فرد قاطع
- بیان صریح نظرات و احساسات خود
- مانع تحمیل نظرات دیگران در زندگی خود هستند
- بی احترامی نمی کنند و بی احترامی را نمی پذیرند
- نه ظالم می شوند نه مظلوم
- کنترل و مدیریت احساسات دارند
- از اینکه به راحتی نه بگویند احساس گناه نمی کنند
- خود انضباطی قوی در انجام کارها دارند
- در برخورد با مسائل و موقعیت های جدید بسیار صبور و شجاع هستند
- دارای حس درونی خودباوری و خوداتکایی بالایی هستند
