خودآگاهی چیست و رازهای پرورش خودآگاهی با عزت نفس | خدیجه احمدی

با یکی دیگر از سری مقاله های سایت مهرگون درخدمت شما هستیم. دراین مقاله جهت سهولت دردرک کردن مطالب تعاریف به صورت ساده ارائه شده است و به صورت کامل و خلاصه مبحث خودآگاهی را مورد بحث قرار داده ایم. 

خودآگاهی چیست؟

خودآگاهی راهی است برای ورود به دنیای درونی و شناخت دقیق تر خود.

هرچقدر این شناخت دقیق تر و عمیق تر باشد، رفتارهای بیرونی ما درست ترو عملکرد ما بهتر و نتایجی که در زندگی بدست می اوریم، موفقیت امیزتر است.

برای رسیدن به شناخت ازخود باید پیش زمینه آن را داشته باشیم که درادامه با آن آشنا میشویم .

عزت نفس پیش زمینه خودآگاهی 

فردی که ارزیابی مثبت از خود و خصوصیات خود داشته باشد عزت نفس بالایی دارد و برعکس کسی که تصویر ذهنی خوبی ازخود ندارد و ارزیابی منفی نسبت به خود دارد عزت نفس پایین دارد.

پس کسانی میتوانند به دنیای درونی خود شناخت پیدا کنند و به خودآگاهی برسند که برای خود ارزش قائلند وخود را ارزشمند میدانند ازین رو پتانسیل های درونی خود را می شناسند و درک میکنند .

اما

کسانی که عزت نفس نداشته باشند خیلی بدنبال عملکرد بهتری ازخود نیستند و به دنبال رشد و اگاهی نمی روند و دنیا را از دریچه ی غفلت شاهدند و هیچ وقت به خودآگاهی نمی رسند و دنیا را با نا آگاهی ترک میکنند .

چطور با عزت نفس به خود آگاهی برسیم؟

عزت نفس ما را با ابعاد شخصیتی و ویژگی های شخصیتی مان آگاه میکند و پرداختن به هر کدام از موارد زیر میتواند به رشد و خودآگاهی شخصیتی مان منجر شود.

۱) شناخت نقاط قوت:

در هرفرد توانایی های گوناگونی وجود دارد و شناختن نقاط قوت  به خود آگاهی کمک میکند. بسیارند کسانی که نسبت به نقاط قوت خود هیچ وقت آگاهی پیدا نمی کنند زیرا شناخت کافی درمورد خود ندارند و فکر میکنند توانایی خاصی ندارند درصورتی که در ذات انسان استعدادهای گوناگونی از جانب خدا به ودیعه گذاشته شده و هر کدام از ما توانایی های منحصر بفردی داریم .

۲)شناختن نقاط ضعف:

نقاط ضعف در کنار نقاط قوت میتواند با خوداگاهی بیشتر رشد کند. درمقابل نقاط ضعف نباید سرخورده و ناراحت باشیم. درقدم اول باید پذیرفت و بعد اقدامک هایی را درجهت رشد آن پیش بگیریم ولی بهتراست تمرکز روی نقاط قوت باشد و نقاط ضعف را هم ارتقا بدهیم .

۳)شناخت استعدادها

دروجود هرفردی استعدادهای بالقوه ای وجود دارد که تنها با خوداگاهی میتوان از آنها بهره برد.مثلا فردی که ذاتا صدای خوبی دارد واطرافیان از صدای او تعریف میکنند و فرد با توجه به شناخت خود و پی بردن به این استعداد خدادادی میتواند در زمینه ی خوانندگی یا هرحرفه ای که مربوط به صدا میباشد استعدادخود را پرورش دهد و دراین مسیر به موفقیت برسد .

۴)شناخت دستاوردها

هرفردی ممکن است دستاوردها و موفقیت های زیادی در زندگی کسب کند.  هرچقدر خوداگاهی بیشتر باشدمیشود واقع بینانه تر به شناخت انها پرداخت.دستاوردها یا دست مایه های ما درزندگی به نوعی ردپای ما در جهان هستی به شمار می آید .هرفرد میتواند دستاوردهای مختلفی داشته باشد انتخاب آن به دست خودمان است که چه دستاوردی مثبت یا منفی برجای بگذاریم .

۵)شناخت نیازها

نیازهای انسان جز لاینفک زندگی است زیرا انسان موجودی است که سیر تکاملی دارد و ممکن است درهر زمان نیازهای مختلفی داشته باشیم وعدم ارضای این نیازها موجب نارضایتی ما از زندگی شود.هرچقدر شناخت و خوداگاهی بیشتر باشد نیازهای ما زودتر و سالم تر رفع می شود. نیازهای اساسی ما از نظر تئوری انتخاب به ۵ دسته تقسیم میشود.بقا ،قدرت ،عشق،آزادی،تفریح و لذت 

۶)شناخت باورها

باورها از دوران کودکی توسط خانواده و جامعه و گفته ها و شنیده هایی که از ادمهایی که درزندگی مان با آنها برخورد داشته ایم و تجربه شان کردیم در ما شکل میگیرد.

دونوع باور داریم: باورهای مخرب (خلاف جهت رشد) مثلا باور بی کفایتی وقتی در شخص وجود داشته باشد خودرا برای هیچ کاری کافی نمیداند و عموما این افراد کامل گرا هستند و به همین خاطر هیچ وقت دست به اقدام نمی زنند و کاری را شروع نمی کنند . و باورسازنده که (درجهت رشد) هستند مثلا باور به شجاع بودن دارید و همه کارهایتان را شجاعانه انجام میدهید و انسان دم دمی مزاج نیستید و همین مورد بشدت روی رشد شما تاثیر میگذارد پس شناخت دقیق درمورد باورهای هرفرد به خوداگاهی او کمک میکند .

۷)شناخت ارزش ها

ارزش های هر فرد در زندگی تعیین میکند که در چه جهتی حرکت کند. چون ارزش ها هستند که به باورها و افکار ما سمت و سو میدهد. همین الان که این مقاله را میخوانید شما تصمیم گرفتید و درواقع تصمیمات ما درهرلحظه براساس همان ارزش های ماست و ما درطول روز بر طبق ارزش های خود رفتار میکنیم .همین الان اگر کسی به شما تلفن بزند شما خواندن مقاله را میتوانید پایان دهید یا بعد از حرف زدن با تلفن اگربه ارزشی که برای خودتعیین کردیدواقف باشید،  ادامه میدهید . 

۸)شناخت اهداف

هدف در زندگی مثل حرکت در اقیانوسی است که به سمت ساحل حرکت میکند و خوداگاهی کمک می کند این مسیر را راحت تر طی  کنیم . 

جمله ای معروف از Brian Lindsay

شاید ستاره شدن سرنوشت شما نباشد، اما بهترین بودن، هدفی است که می ‌توانید برای خودتان تعیین کنید.

 

 تکنیک های خودآگاهی

برای شناخت دقیق ترخود لازم است چند اقدام موثر انجام بدهید.

۱)سکوت ذهن

ساعتی درطول روز را انتخاب کنید که میتوانید آرام درگوشه ای بنشینید و صدایی خلوت تان را بهم نریزد .دراین روش میتوانید با گوش دادن به موزیک بی کلام ملایم به عمق وجود خود رسوخ کنید و به ندای درونی خود گوش دهید .البته برای اینکار باید بارها تمرکز و تکرار کنید تا خوب مسلط شوید

۲)نوشتن احساسات

بعداز ارام سازی ذهن، احساساتی که درطول روز تجربه کردید را بنویسید و بگویید چه علتی باعث خوشحالی یا آزار شما شده .

۳)نوشتن اهداف و ارزوها

درهمان دفتر براساس استعداد و علایق تان اهداف خودرا مشخص کنید و ارزوهایتان را بنویسید.

۴)بررسی نقاط ضعف

علاوه برآن می بایست نقاط ضعف خود را بنویسید و در دفتر خودآگاهی هر روز خود را ارزیابی کنید

۵)طرح سوال

با دوستان و افرادی که واجد صلاحیت ازنظر شما هستند بپرسید که شما را چطور توصیف میکنند وازآنها بخواهید بازتابی از رفتار و افکارتان را بازگو کنند .

پرداختن به این موارد به خوداگاهی و شناخت دقیق ترتان کمک بسزایی میکند.

جمع بندی:

در خوداگاهی است که ما با خود و ابعاد شخصیتی خود بیشتر اشنا می شویم و این شناخت میتواند ما را به سمت موفقیت بکشاند .هرچقدر شناخت ازخود بیشتر باشد درصد کمتری در زندگی دچار خطا میشویم و راهی که در پیش میگیریم واضح تر ،شفاف تر است .